KIS Research: Lợi nhuận, rủi ro và sự bất định của thị trường trong ngắn hạn

Cân nhắc các yếu tố trên, trong ngắn hạn, Chứng khoán KIS cho rằng sự cẩn trọng là điều nên được tính đến, dẫu biết rằng tiềm năng tăng trưởng của các doanh nghiệp và thị trường chứng khoán Việt Nam đang đứng trước cơ hội rất lớn sau hàng loạt các chính sách mới về phát triển kinh tế – xã hội của Chính phủ.

Tăng trưởng lợi nhuận 2025 có thể sẽ thấp so với đồng thuận thị trường

Theo Chứng khoán KIS, trong quý 1 năm 2025 tăng trưởng lợi nhuận sau thuế các doanh nghiệp niêm yết trên HOSE đạt khoảng 12.6%, mức tăng trưởng nhìn chung thấp hơn giai đoạn 5 quý trước đó (hình 1), điều này có thể phần nào cho thấy giai đoạn phục hồi ảnh hưởng từ covid-19, sự mất thanh khoản của thị trường bất động sản phần nào đã được phục hồi đáng kể, và trong các giai đoạn tới tăng trưởng lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp có thể không còn hưởng lợi từ nền thấp mà sẽ phải phụ thuộc nhiều từ các thay đổi của vĩ mô Thế giới, các chính sách mới trong nước, hay từ chính sự cải thiện của doanh nghiệp.

Hình 1: Tăng trưởng LNST các doanh nghiệm trên HOSE trong quý 1 năm 2025 (Nguồn: Bloomberg, KIS Research)

Tuy nhiên, trong một đến hai quý tới đây, xu hướng tăng trưởng khả năng có lẽ chưa có nhiều cải thiện khi quan sát sẽ một số chỉ báo kinh tế, Chứng khoán KIS vẫn chưa thấy nhiều sự chuyển biến tích cực đến từ các yếu tố sau:

Số liệu hoạt động đóng cửa hàng của các chuỗi Thế giới di động, Điện máy xanh, FPT Shop và Nguyễn Kim vẫn diễn ra khá mạnh ở mức 9% và 8% lần lượt hai quý gần đây trong quý 4 năm 2024 và quý 1 năm 2025. Chuỗi đóng cửa này đã kéo dài quý thứ sáu liên tiếp kể từ quý 4 năm 2023.

Tăng trưởng xuất khẩu trong quý 1 năm 2025 vẫn đang trong xu hướng giảm, chỉ còn 4.9% so với cùng kỳ 2024 (hình 2). Mặc dù chúng ta có số liệu xuất khẩu khá lạc quan trong tháng 04 và tháng 5 năm 2025 nhưng theo nghiên cứu của Chứng khoán KIS, lượng hàng hóa tăng mạnh đến từ việc tranh thủ xuất khẩu của các doanh nghiệp bị dồn nén trong nửa đầu tháng 4 và tranh thủ xuất khẩu trong thời gian đàm phán. Tuy nhiên, trong ba tuần gần đây, số liệu tàu container cập bến tại khu vực Cát Lái, Cái Mép, Hải Phòng và Lạch Huyện đã giảm trở lại.

Hình 2: Tăng trưởng và giá trị xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam (Nguồn: Bộ Công Thương, KIS Research)

Sản lượng điện, một chỉ tiêu bao hàm phần lớn các hoạt động kinh tế, tăng trưởng cũng ghi nhận sự chậm lại từ quý 1 năm 2025 trước khi có sự kiện thuế quan với mức 4,5% so với cùng kỳ 2024 và trong tháng 4 và 5 của quý 2, sản lượng điện chỉ tăng trưởng không đáng kể ở mức +1,0 so với cùng kỳ (hình 3).

Hình 3: Tăng trưởng sản lượng điện cả nước (Nguồn: EVN, KIS Research)

Mặc dù trong trung và dài hạn, Chứng khoán KIS có niềm tin rất lớn từ sự chuyển mình của các doanh nghiệp Việt Nam trên nền tảng các chính sách mới từ phía Chính phủ. Tuy nhiên trong ngắn hạn sự tăng trưởng có thể sẽ thấp hơn so với con số kỳ vọng 16.4% trong năm 2025 của đồng thuận thị trường.

Sự ổn định lãi suất phụ thuộc nhiều từ các yếu tố vĩ mô Thế giới

Theo quan sát của Chứng khoán KIS, từ đầu năm 2025 đến nay, lãi suất liên ngân hàng được giữ ổn định và duy trì ở khá thấp quanh mức 4%. Lãi suất này đang là khá thấp nếu chúng ta so sánh với lãi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ (hình 4). Sự dồi dào thanh khoản trên thị trường hai đang được hỗ trợ khá lớn từ lượng tiền gửi kho bạc tăng cường trong hệ thống hai quý gần đây. Và trong điều kiện thuận lợi này, một số ngân hàng nhỏ đang tận dụng chi phí vốn thấp này để đẩy mạnh hoạt động cho vay, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản.

Tuy nhiên để chủ động duy trì lượng thanh khoản ở mức thấp như thời điểm hiện tại, hệ thống rất cần sự ổn định từ nhiều khía cạnh, đặc biệt về tỷ giá, một yếu tố không chỉ chịu sự kiểm soát từ trong nước mà còn phụ thuộc rất lớn bởi bên ngoài. Tuy vậy, ở thời điểm hiện tại các nước trên Thế giới và Việt Nam đều đang phải đối mặt với nhiều sự bất định bao gồm: thuế quan, địa chính trị, lạm phát,… Do vậy sự biến động về thanh khoản và lãi suất nên là một rủi ro cần được tính đến.

Hình 4: Diễn biến lãi suất qua đêm liên ngân hàng (Nguồn: NHNN, Bloomberg, KIS Research)

 

Thị trường Bất động sản vẫn còn đó một số thách thức

Như Chứng khoán KIS phân tích ở trên, tín dụng đang được phân bổ vào lĩnh vực phát triển bất động sản vẫn ở mức cao và đang tăng trưởng nhanh trên 20% mỗi quý từ quý 2 năm 2023 trở lại đây (hình 5 và 6). Tuy nhiên hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp bất động sản có thể vẫn chưa thể cân bằng được với tốc độ tăng trưởng tín dụng, dựa trên các phân tích như sau:

Hình 5: Tỷ trọng dư nợ tín dụng BĐS tăng liên tục từ quý 1 năm 2023 đến nay (Nguồn: NHNN, Bộ Xây Dựng, KIS Research)

Hình 6: Tăng trưởng tín dụng BĐS, n/n % (Nguồn: NHNN, Bộ Xây Dựng, KIS Research Nguồn: Công ty, KIS Research)

– Mặc dù theo số liệu thống kê từ Bộ Xây dựng, trong ba quý trở lại đây, số lượng các dự án đủ điều kiện mở bán và lượng giao dịch đều ghi nhận sự cải thiện so với cùng kỳ. Tuy nhiên phần lớn các dự án vẫn nằm ngoài Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, các khu vực có tỷ lệ hấp thụ không quá mạnh mẽ trong bối cảnh hiện tại.

– Bên cạnh đó, số liệu tổng hợp của các doanh nghiệp bất động sản niêm yết về tỷ lệ người mua trả tiền trước trên tổng nợ vay, chỉ tiêu phần nào thể thể hiện khả năng thanh toán của doanh nghiệp, vẫn đang trong xu hướng giảm (hình 7).

Hình 7: Số liệu người mua trả tiền trước/ nợ vay của các doanh nghiệp Bất động sản niêm yết (Nguồn: Công ty, KIS Research)

– Phân tích quỹ đất của các doanh nghiệp niêm yết, số lượng quỹ đất tại Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng sẵn sàng triển khai tập trung tại một nhóm nhỏ các doanh nghiệp như Vinhomes, Khang Điền, Đất Xanh hay Hà Đô. Điều này phù hợp với xu hướng của ý đầu tiên nêu trên và cũng đồng nghĩa với việc của thiện khả năng thanh toán của phần lớn các doanh nghiệp còn lại có lẻ phải cần thêm thời gian, và có thể phải kéo dài cho đến khi hạ tầng kết nối được quỹ đất vùng ven hoặc triển vọng thu nhập cải thiện để nhu cầu tại các dự án vùng ven được tốt hơn.